دانش لغات از مهمترین ارکان یادگیری زبان است و یکی از اصلیترین معیارهای ارزیابی و اندازهگیری میزان دانش زبان یک نفر تعداد واژههایی است که بر آن تسلط دارد. میتوان گفت اصلیترین و سختترین بخش یادگیری زبانآموزش گرامر آن است اما مبحث بعدی آن یادگیری واژهها و فراموشی آنها است که به دغدغه و چالش بسیاری از زبانآموزان تبدیل شده است. بهصورت کلی زبانآموزان دو مشکل اساسی در یادگیری و استفاده از واژههای زبان انگلیسی دارند. مشکل اول این است که زبانآموزان واژگان انگلیسی متعددی حفظ کرده اما خیلی سریع فراموش میکنند و مشکل دوم این است که زبانآموزان دایره واژگان گستردهای دارند اما قادر نیستند از این لغات در مکالمهها و ارتباطات خود استفاده کنند. در ادامه مطلب به بررسی بهترین روشهای آموزش لغات زبان انگلیسی و نحوه جلوگیری از فراموش کردن آنها پرداخته خواهد شد.
اهمیت گستردگی دایره واژگان در زبان انگلیسی
زبان بزرگترین و مهمترین اختراع تاریخ بشریت است و واژهها واحدهای اصلی و اولیه این ابزار ارتباطی و حیاتی هستند. واژهها قادر هستند که افکار و فعالیتهای روزانه ما را تشکیل بدهند و زمانی که فرد بتواند لغات مختلف را همراه با املا، معانی، تلفظ و کاربردهای آن شناسایی کرده و استفاده کند میتواند بر مهارتهای کاربردی زبان و ساختار آن نیز تسلط پیدا کند. کتابها، سایتها و اساتید مختلف اقدام به معرفی بهترین راهکارهای یادگیری واژگان انگلیسی برای زبانآموزان میکنند و این نشان میدهد که دانش لغوی اهمیت بسیار زیادی دارد. ازجمله مهمترین و اصلیترین دلایل اهمیت داشتن لغات و میتوان موارد زیر را عنوان کرد:
- افرادی که تعداد بیشتری لغت یاد گرفته باشند ذهن هوشیارتر و خلاقتری خواهند داشت و بهراحتی میتوانند برای آموزش زبانهای دیگر اقدام کنند.
- هرچقدر که دانش لغوی زبانآموزان قویتر باشد میتوانند تسلط بیشتری بر روی مهارتهای چهارگانه داشته باشند. حرف زدن، نوشتن و حتی خواندن و شنیدن برای افرادی که تسلط بیشتری بر لغات داشته باشند آسانتر است و مشکلات و چالشهای کمتری خواهند داشت.
- واژهها کلید اصلی ارتباط بین انسانها هستند و زمانی که فردی دارای یک دایره لغات گسترده باشد میتواند ارتباط راحتتری با سایرین برقرار کند و روابط اجتماعی بهتری داشته باشد.
- زمانی که زبانآموزان دایر لغات گستردهتری داشته باشند میتوانند مطالب بیشتری یاد بگیرند چرا که هر واژه دارای تعداد زیادی معنی، مترادف و متضاد است و زمانی که فرد یک کلمه تسلط داشته باشد میتواند به این فاکتورها نیز مسلط شود.
حفظ واژگان انگلیسی
هرچند که امروزه متدها و روشهای خاص و منحصربهفردی برای آموزش جنبههای مختلف زبان وجود دارند اما میتوان گفت که یکی از اصلیترین و مهمترین شیوههای یادگیری لغات تکرار است. یکی از مهمترین و بارزترین مشکلات زبانآموزان در یادگیری زبان آن است که زبانآموزان بهصورت تکی و طوطیوار واژهها را حفظ میکنند و همین امر موجب میشود که قادر نباشند از آنها بهصورت دسته جمعی در جملات و مکالمهها استفاده کنند. استفاده از کتاب واژگان انگلیسی میتواند کمک زیادی به زبانآموزان بکند.
در اصل بسیاری از زبانآموزان اعتقاد دارند که حفظ کردن واژههای انگلیسی بسیار سختتر از گرامر است چرا که واژهها امکان فراموشی دارند اما گرامر با تمرین و تکرار میتواند در ذهن زبانآموزان ماندگار شود. میتوان گفت تکرار کردن بهترین و اصلیترین روش برای حفظ واژهها است اما این روش نمیتوان روش مناسبی برای بلندمدت باشد و لازم است که زبانآموزان تلاش کنند که واژهها را بهصورت تکی حفظ نکنند چرا که در این صورت قادر نخواهند بود که از لغات در جملات و مکالمات استفاده کنند.
بهترین روش برای حفظ کردن لغات و جلوگیری از فراموشی آنها
امروزه روشهای متعدد و مختلفی برای آموزش جنبههای مختلف زبان وجود دارند که هرکدام دار
ای ویژگیها، قابلیتها و مزایا و معایب منحصربهفردی هستند. برای یادگیری واژگان انگلیسی و جلوگیری از فراموش کردن آنها میتوان از روشهای زیر استفاده کرد.
فراموشی زبان مادری
امروزه روشهای متعدد و عجیب و غریبی برای آموزش لغات انگلیسی به افراد پیشنهاد میشوند که ممکن است ابتدا جذاب و جالب به نظر برسند اما در حقیقت نمیتوانند بازدهی مناسبی داشته باشند. بهصورت کلی کسانی که قصد یادگیری زبان، توسعه دایره واژگان و ارتقای سطح زبان خود را دارند باید از زبان مادری در آموزش استفاده نکنند. افرادی که میخواهند واژهها را برای همیشه در ذهن خود ماندگار کنند باید بتوانند معانی، متردافها و متضاد واژهها را به زبان انگلیسی یاد بگیرند و بر آنها مسلط شوند. این روش میتواند کمک زیادی به توسعه دایره واژگان فرد بکند و از فراموشی آنها ممانعت میکنند.
ریشهیابی واژهها
ریشهیابی واژهها نیز میتواند کمک بسیار زیادی به حفظ و ماندگاری آنها در ذهن زبانآموزان داشته باشد. در این روش زبانآموزان میتوانند با درک ریشه اصلی واژهها بهخوبی آنها را حفظ کند. بهصورت کلی تبدیل واژهها به اجزای کوچکتر به زبانآموزان کمک میکند که بهصورت عمقی با کاربرد و ریشه آنها آشنا شوند. واژهها در هر زبانی معمولاً از قسمتهای مختلفی پیشوند، ریشه و پسوند تولید میشوند و شناسایی این بخشها میتواند کمک ویژهای به یادگیری و حفظ آنها بکند. در اصل ریشهیابی نوعی رمزگشایی است و میتواند به تثبیت آنها در ذهن کمک ویژهای میکند. ریشهیابی میتواند به ۳ روش مختلف انجام شود که شامل تکنیک همآوایی، تکنیک قطعهقطعه کردن و تکنیک شبیهسازی است. هرکدام از این روشها میتوانند مزایای متعددی داشته باشند.
یادگیری تلفظ واژهها
زمانی که در مورد اهمیت جملهسازی در زبان انگلیسی بحث میشود بسیاری از زبانآموزان نتیجه میگیرند که گرامر و ساختار زبان مهمترین مسئله است اما در حقیقت یک مکالمه و ارتباط زبانی زمانی میتواند مؤثر و نتیجهبخش باشد که جملات بهخوبی فهمیده شوند. تلفظ صحیح واژهها از گرامر نیز مهمتر است و میتواند در یادگیری و حفظ واژهها بسیار مؤثر باشد. عدم آشنایی با تلفظ واژهها میتواند در فراموش کردن سریع آنها مؤثر باشد چرا که وقتی فرد به تلفظ واژهها مسلط نباشد نمیتواند از آنها در ارتباطات و مکالمات خود استفاده کند و بهمرورزمان واژها را فراموش میکند. منابع آموزشی متعددی همچون کتاب آزمون تافل میتوانند کمک زیادی به آموزش تلفظ واژهها، متضاد کلمات، مترادفها و … بکند.
تغییر استراتژی یادگیری لغات
گاهی لازم است که زبانآموزان برای آموزش و یادگیری بهتر واژگان انگلیسی از استراتژیهای مختلف استفاده کنند. امروزه روشهای مختلفی مانند استفاده از متون، صوت، تصویر و … برای آموزش زبان توصیه میشوند. چنانچه زبانآموزان برای مدتی طولانی از یک روش و استراتژی تکراری استفاده کنند مغز آنها به این تکرارها عادت میکند و قادر نخواهد بود که در موقعیتهای مختلف واژهها را به یاد بیاورد. لازم است که زبانآموزان گاهی مغز خودشان را به چالش بکشند و استراتژیهای یادگیری خودشان را تغییر بدهند و از واژههایی که یاد گرفتهاند در موقعیتهای مختلف استفاده کنند.
قرارگیری در اتمسفر آموزشی و شبیهسازی محیط
میتوان گفت بهترین و مؤثرترین شیوه آموزشی برای یادگیری هر زبانی قرار گرفتن در اتمسفر و جو آموزشی است. زمانی که فرد در محیطی که همه با زبان انگلیسی صحبت میکنند قرار بگیرد میتواند در زمان سریعتری به زبان مسلط شده و آموزههای خود را تثبیت کند. زمانی که فرد امکان حضور در چنین اتمسفری را نداشت میتواند محیط را شبیهسازی کند. گوش دادن به موسیقی، دیدن فیلم و سریال با زباناصلی، خرید آنلاین کتاب انگلیسی و خواندن آنها، مکالمه با دوستان و خانواده به زبان انگلیسی و … همگی میتوانند واژگان انگلیسی را در ذهن افراد تثبیت کنند.
تکرار واژه در قالبهای مختلف
همانطور که گفته شد تمرین و تکرار مهمترین رمز موفقیت در هر کاری است اما این شیوه آموزشی برای هر کاری کاملاً به منحصربهفرد است و میتواند متفاوت باشد. یکی از بزرگترین و اصلیترین مشکلاتی که بسیاری از زبانآموزان دارند استفاده از واژهها در یک قالب خاص و مشخص است. بهترین روش برای یادگیری و تثبیت واژگان انگلیسی استفاده از آنها در قالب جملات مختلف و اصطلاحات است و زبانآموزان باید بتوانند از قالبهای مختلف استفاده کنند تا بتوانند واژههای بیشتری را در ذهن خود تثبیت کنند. عبارتها، ضربالمثلها، اصطلاحات و … هرکدام میتوانند روش مناسبی برای آموزش لغات باشند. همانگونه که کتاب آموزش زبان کودکان با استفاده از روشهای مختلفی همچون تصویرسازی، ضربالمثل، داستان و … واژهها را به اشکال مختلف در ذهن کودکان تثبیت میکند زبانآموزان باید بتوانند از قالبهای مختلفی برای آموزش واژگان استفاده کنند. از دیگر روشها و راهکارهایی که میتوانند در تثبیت واژههای زبان انگلیسی و جلوگیری از فراموشی آنها مؤثر باشند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تماس همیشگی و متداول با واژگان
- استفاده از تکنیکهای مختلف یادگیری مانند تکنیک غرق شدن برای آموزش لغات
- ایجاد روشهای منحصربهفرد و خاص برای حفظ واژهها توسط هر زبانآموز
- استفاده از تکنولوژیهای آموزش آنلاین
- تمرین با دوستان
- یادداشت کردن جملات حاوی کلمات مورد نظر
- مرور روزانه آموختهها
- عدم ترجمه متون و لغات به زبان مادری و …
جمعبندی نهایی
دانش لغوی اهمیت بسیار زیادی در آموزش زبان انگلیسی دارد و کسانی میتوانند بر مهارتهای چهارگانه راحتتر مسلط شوند که بتوانند دایره لغات خود را گستردهتر کرده و از آنها در ارتباطات و مکالمات خود استفاده کنند. یکی از مهمترین معضلات زبانآموزان فراموشی لغات جدید است. برای آنکه واژگان انگلیسی برای همیشه در ذهن زبانآموز تثبیت شود لازم است که تمرینهای مختلفی همچون استفاده از قالبهای مختلف، آشنایی با تسلط واژگان، ریشهیابی لغات، تغییر استراتژی یادگیری در صورت لزوم و … انجام شود.